گارنت

گارنت‌ها يکي از مهم‌ترين گروه‌هاي کاني‌هاي ارتوسيليکاتي هستند که در محدوده گسترده‌اي از محيط‌هاي زمين‌شناسي يافت مي‌شوند (ديير و همکاران، 1997). با وجود این‌که کاني‌هاي گروه گارنت غالباً به‌عنوان مشخص‌کننده سنگ‌هاي دگرگوني شناخته شده‌اند اما در حقیقت در بعضي از سنگ‌هاي آذرين و همچنين به‌ صورت دانه‌هاي تخريبي در رسوبات هم ديده مي‌شوند. در مجموعه‌هاي طبيعي انواع گارنت محلول جامد گسترده‌اي را عرضه مي‌دارند، بنابراين ترکيبات شيميايي آنها اغلب بر حسب نسبت‌هاي مولار ترکيب اعضاي نهايي بيان مي‌شود (هاوتورن، 2002). گارنتي که ترکيب آن کاملاً مشابه تنها يکي از اعضاي نهايي گروه باشد کمياب است، اما با اين وجود گارنت را با نام عضوي که بيش‌ترين درصد را در ترکيب بلور دارد مي‌نامند. نام گارنت از لغت لاتين گراناتوم به معني انار به دليل شباهت ظاهري آنها به دانه‌هاي آن گرفته شده است. نام آلماندين نيز برگرفته از منطقه آلاباندا در آسياي صغير است که محل استخراج اين گارنت بوده است. آندراديت هم از نام کاني‌شناس برزيلي دآندراد سيلوا که خصوصيات اين کاني را شناسايي نموده گرفته شده است. نام اوواروايت به افتخارکنت اووارو نامگذاري شده است. بعضي از گونه‌هاي گروسولار، سبز کم‌رنگ مي‌باشند و نام آنها از گياهي به نام گروسولاريا آمده است. منشأ نام پيروپ نيز از لغت يوناني پاراپوز به معني شبيه آتش مي‌باشد. لغت اسپسارتين نيز از منطقه اسپسارت در شمال‌غربي استان باواريا آلمان اخذ شده است. وينچل (1958) گارنت‌ها را به دو دسته پيرالسپيت (پيروپ، آلماندين و اسپسارتين) و اوگرانديت‌ (اوواروايت، گروسولار و آندراديت) تقسيم‌بندی نموده است. فرمول کلي گارنت بدون‌آب به‌صورت مي‌باشد، که در اين فرمول X و Y و Z کاتيون‌ها، نشانگر کئورديناسيون هشت ‌وجهي کاتيون‌ها، کئورديناسيون اکتاهدرال، کئورديناسيون تتراهدرال و مشخص‌کننده جايگاه آنيوني مي‌باشد (لوکوک، 2008). تاکنون 15 نوع کاني کوبيک در گروه گارنت شناسايي شده است (ماندرينو و بک، 2004). بعضي از کاني‌هاي کمياب گروه گارنت که داراي کاتيون‌هاي معمولي مي‌باشند ارائه شده‌اند. اين مجموعه با فهرست اعضاي نهايي که ريکوود (1968) منتشر نموده متفاوت است، زيرا محدوده وسيع‌تري از تمرکز عناصر را شامل مي‌شود و رفتارهاي گوناگوني از H، Mn3+، Ti و Si اکتاهدرال را نشان مي‌دهد (لوکوک، 2008).

منبع: کتاب گارنت (مفاهيم کاني‌شناسي، خاستگاه و دمافشارسنجي)؛ نویسندگان: دکتر رامین صمدی و دکتر نرگس شیردشت زاده، ۱۰۶ صفحه.