بررسی منشأ مگاکریست‌های گارنت موجود در تونالیت ده‌نو (شمال‌غرب مشهد)

منطقه ده‌نو در شمال‌شرقي ايران و در 15 کيلومتري شمال‌غربي شهر مشهد واقع گرديده است. اين ناحيه در محدوده زون ساختاري بينالـود و در امــتداد ‌شرقي سلسله جبال البرز، در محدوده طول‌هاي جغرافيايــــي´22 °59 تا´ 26° 59 شرقي و عرض‌هاي جغرافيايي´20° 36 تا ´22° 36 شمالي قراردارد. هورنبلند - بيوتيت توناليت‌هاي منطقه ده‌نو، قديمي‌ترين سنگ‌هاي آذرين تزريق شده در داخل دگرگوني‌ها و فليش‌هاي منطقه هستند. كاني‌هاي موجود در آنها شامل كوارتز، پلاژيوكلاز (عمدتاً بيتونيت)، گارنت (آلماندين - پيروپ)، بيوتيت (آنيت)، آمفيبـول (عمدتاً فرو‌هورنبلند) و کاني‌هاي ثانويه شامل کلريت، اپيدوت، کلسيت و ايلمنيت مي‌باشند.
طبق نتايج ژئوترموبارومتري، دما و فشار متوسط مذاب توناليتي تقريباً 680 سانتيگراد و 4/6 کيلوبار بوده و سنگ‌هاي حاصل از نفوذ توناليت‌ها داراي درجات دگرگوني پايين‌تري (رخساره آلبيت - اپيدوت تا هورنبلند هورنفلس) نسبت به شيست‌هاي منطقه (رخساره شيست سبز تا آمفيبوليت) مي‌باشند. لذا اثر فرعي تزريق توده توناليتي نسبت به دگرگوني ناحيه‌اي منطقه فقط در بخش‌هاي مجاور توده مشاهده مي‌شود.
براساس پتروگرافي، ژئوشيمي و ترکيب گارنت،‌ ماگماي اوليه توناليت‌هاي ده‌نو، متعلق به گرانيتوئيدهاي تيپ I و سري ماگمايي كالك‌آلكالن بوده و داراي جايگاه تكتونيكي CAG مي¬باشند.
تغييرات ميزان Mg و Fe از مرکز تا حاشيه گارنت‌ها صرفاً بيانگر تأثير فرآيند سرد شدن توده توناليتي بوده و پديده انتشار در آن بي‌تأثير بوده است. لذا تفکيک ساختار گارنت موجود در توناليت‌ها به دو بخش هسته زينوکريستي و حاشيه فنوکريستي کاملاً مردود مي‌باشد.
همچنين بر خلاف مطالعات پيشين، تغييرات مقدار منيزيم و Mg# هميشه معيار دقيقي براي تشخيص خاستگاه گارنت نبوده و صرفاً ترکيب حاشيه گارنت و الگوهاي منطقه‌بندي شيميايي، متمايزکننده گارنت‌هاي فنوکريست و زينوکريست نيست.
مطالعه ادخال‌هاي موجود در گارنت‌هاي درون توناليت‌ و نبود ادخال سيليمانيت، و نيز نبود زينوليت شيستي‌ در درون آنها، عدم شباهت گارنت توناليت‌ها با گارنت‌ شيست‌ها و هورنفلس‌هاي مجاور و شباهت بسيار زياد آنها با گارنت‌هاي فنوکريستي در تحقيقات ساير محققين، نشان مي‌دهد که تشکيل گارنت توناليت‌ها هيچ‌گونه رابطه ژنتيکي با سنگ‌هاي دگرگوني مجاور نداشته و حاصل تبلور از خود مذاب توناليتي است.