بررسي زمين شناسي و پترولوژي توده هاي نفوذي گجد در ارتباط باولکانيتهاي اطراف دهکده گجد در جنوب غربي نائين

ناحيه‌ مورد مطالعه‌ در 100 كيلومتري‌ شرق‌ اصفهان‌ و 40 كيلومتري‌ جنوب‌ غربي‌ نائين‌ در محدوده‌اي‌ بطول‌جغرافيائي‌ 45, 520 و 49, 520 و عرض‌ جغرافيائي‌ 48, 320 50, 320 واقع‌ شده‌است‌. از نقطه‌ نظرزمين‌شناسي‌ اين‌ ناحيه‌ متعلق‌ به‌ بخش‌ غربي‌ ايران‌ مركزي‌ در كمربند آتشفشاني‌ اروميه‌ ـ دختر مي‌باشد. دو گسل‌اصلي‌، ناحيه‌ را از طرف‌ شرق‌ توسط‌ گسل‌ ده‌شير ـ بافت‌ و از طرف‌ غرب‌ توسط‌ گسل‌ قم‌ ـ زفره‌ محدود نموده‌ كه‌گسلهاي‌ عرضي‌ ناشي‌ از آنها ناحيه‌ را تحت‌ تاثير قرار داده‌ و ساخت‌ كاتاكلاستيك‌ در آنها توليد نموده‌است‌. بررسي‌رخنمونهاي‌ موجود نشان‌ داده‌است‌ كه‌ در ناحيه‌ مطالعه‌ شده‌ سنگهاي‌ قديمي‌تراز ائوسن‌ وجود ندارد و عمدتاً ازانواع‌ سنگهاي‌ پلوتونيك‌، گدازه‌اي‌ و پيرو كلاستيك‌ مي‌باشند. سنگهاي‌ پلوتونيك‌ داراي‌ تنوع‌: مونزوگابرو، كوارتز گابرو، كوارتزمونزو گابرو، آلكالي‌ فلدسپات‌ كوارتزسينيت‌، كوارتز مونزونيت‌، كرانوديوريت‌، آلكالي‌ فلدسپات‌ گرانيت‌، مونزو گرانيت‌ و رگه‌هاي‌ اپليت‌ مي‌باشد. تركيب‌ اصلي‌ توده‌ نفوذي‌ كه‌ در بين‌ ولكانيكها و پيرو كلاستها نفوذ نموده‌است‌ طبق‌ شواهد ژئوشيميائي‌توناليت‌ نبوده‌ بلكه‌ عمدتاً مونزوگرانيت‌ مي‌باشد. سنگهاي‌ گدازه‌اي‌ شامل‌:انواع‌ بازالت‌، آندزيت‌، آلكالي‌ فلدسپات‌، كوارتز تراكيت‌، آلكاني‌ فلدسپات‌ ريوليت‌ وانواع‌ آذر آواري‌ شامل‌: توف‌ اندزيتي‌، توف‌ريوليتي‌، توف‌ آلكالي‌ فلدسپات‌ ربوليت‌ و ايگنمبريت‌ مي‌باشد. نفوذاين‌ توده‌ نفوذي‌ سبب‌ دگرگوني‌ مجاورتي‌ از نوع‌ درجه‌ ضعيف‌ با فاسيس‌ آلبيت‌ ـ اپيدوت‌ هورنفلس‌ را نموده‌است‌.انكلاوهاي‌ ميكروگرانولر با تركيب‌ اسيد تا حد واسط‌ در داخل‌ تركيب‌ مونزوگرانيت‌ وجود دارد كه‌ نشانگر اختلاط‌و آلودگي‌ ماگمائي‌ مي‌باشد. با توجه‌ به‌ نمودارهاي‌ مختلف‌ كليه‌ سنگها داراي‌ روند كالكوآلكالن‌ بوده‌ و منشاء دوگانه‌اي‌ دارند. بخشهاي‌بازيك‌ و متوسط‌، از ماگماي‌ بازيك‌ ناشي‌ از گوشته‌ و بخشهاي‌ اسيد حاصل‌ ذوب‌ بخشي‌ پوسته‌ هستند. همچنين‌روند گرانيتوئيدهاي‌ منطقه‌ با روند گرانيت‌هاي‌ كرديلرايي‌ كه‌ نشانگر وجود حاشيه‌ قاره‌ مي‌باشد مطابقت‌ نموده‌ واز نظر كاني‌شناسي‌ و ژئوشيميائي‌ مشابه‌ گرانيتهاي‌ تيپ‌ I بوده‌ و جزء گرانيتهاي‌ كوهزائي‌ ( Orogenic) محسوب‌مي‌شوند. با توجه‌ به‌ خصوصيات‌ ژئوشيميائي‌ عناصر موجود در سربهاي‌ ماگمائي‌ پراكندگي‌ و بي‌نظمي‌ ميزان‌ SiO2 , K2O , Sr.CaO , Rb , Zr در انواع‌ سنگها مشاهده‌ مي‌شود. كه‌ تائيد كننده‌ آلودگي‌ ماگمائي‌ مي‌باشد. فعاليت‌ محلولهاي‌ هيدرونرمال‌ در منطقه‌ مورد مطالعه‌ بسيار شديد بوده‌ و باعث‌ تشكيل‌ رگه‌هاي‌اپيدوت‌،كوارتز، كلسيت‌، سريسيت‌ و كلريت‌ شده‌است‌. همچنين‌ بين‌ توده‌ نفوذي‌ و سنگهاي‌ دربرگيرنده‌(ولكانيكها) تبادل‌ يون‌ SiO2 , K2O , Na2Oصورت‌ گرفته‌ و باعث‌ تغييرات‌ ژئوشيميائي‌ در انواع‌ مختلف‌سنگهاي‌ حاشيه‌اي‌ شده‌ به‌ طوري‌ كه‌ سبب‌ تشكيل‌ كانيهاي‌ فلدسپات‌ الكالن‌، بيوتيت‌ و بافت‌ ميكروليتي‌گرديده‌است‌. بررسي‌ ژئوديناميكي‌ ناحيه‌، ضمن‌ تائيد روند كالكوالكالن‌ و اختلاط‌ ماگما در آنها احتمال‌ تشكيل‌ اين‌ توده‌هادر حاشيه‌ قاره‌ با طبيعت‌ كمان‌ ماگمائي‌ قاره‌اي‌ ( Continental Arc Magmatic ) را با تيپ‌ آندين‌ ( Anidian)مي‌دهد، بنابراين‌ توده‌هاي‌ آذرين‌ جنوب‌ غربي‌ نائين‌ مي‌تواند در ارتباط‌ با پديده‌ فرورانش‌ صفحه‌ اقيانوسي‌ درياي‌تتيس‌ به‌ زير پوسته‌ قاره‌اي‌ پلاتفرم‌ ايران‌ احتمالاً حاصل‌ شده‌باشد