بررسی های کانی شناسی، ژئوشیمی و کانسارزایی ولکانیکهای پست افیولیتی در منطقه بین سبزوار تا قوچان (زرقان- کوه دوک)

منطقه مطالعه شده (زرقان و کوه دوک) محدود به طولهای جغرافیایی 15/57 تا 30/57 شرقی و عرضهای جغرافیایی 30/36 تا 45/36 شمالی می باشد. این منطقه در بخش غربی کمربند افیولیتی سبزوار که کوهستان های جغتای نامیده می شود، قرار دارد. واحدهای آتشفشان زاد در منطقه مطالعه شده به سن ائوسن و از نوع کالک آلکالن حاشیه قاره هستند که کمربند افیولیتی سبزوار را احاطه و یا به داخل آنها نفوذ نموده اند. در امتداد گسل های اصلی، اجزای سنگی به صورت تکتونیکی مخلوط شده اند که به آنها تکتونیک ملانژ گفته می شود. واحدهای آتشفشانی در منطقه مطالعه شده با ترکیب آندزیتی تا آندزیت بازالتی دچار برشی شدن هیدروترمالی گشته اند و کانه زایی کربناته مس (مالاکیت) در سطح برشها قابل مشاهده می باشد. مطالعات پتروگرافی کانی ها در مقطع نازک منجر به شناسایی گروه های سنگی زیر در منطقه مطالعه شده گردید: هارزبورژیت های سرپانتینی شده، سیانودیوریت ها، آندزیت ها، آندزیت های بازالتی، ایدینگزیت بازالتها، گابروها و سنگهای آهکی فرامینوفردار. از لحاظ ژئوشیمیایی با استفاده از آنالیزهای شیمیایی و نمودارهای TAS می توان عنوان نمود که سنگهای آتشفشانی منطقه مطالعه شده در محدوده های بازالت، آندزیت بازالتی تا آندزیت قرار می گیرند. این آتشفشانهای ترشیری منسوب به حاشیه قاره هستند. مهمترین دگرسانی ها در منطقه مطالعه شده عبارتند از: سرپانتینی شدن، کلریتی شدن، سوسوریتی شدن، اپیدوتی شدن، کربناتی شدن، آرژیلی شدن، ارالیتی شدن و اپاسیتی شدن. با توجه به این دگرسانی ها در منطقه مطالعه شده محرز می گردد که دارای اهمیت اکتشافی است. در سنگهای آندزیتی منطقه مطالعه شده (کوه دوک) کانه زایی آهن به صورت رگه ای وجود دارد که عیار آهن از نمونه های برداشت شده این رگه ها بین 6/50 تا 8/66 درصد است. کانسارهای مس (Cu) در سنگهای آندزیتی ناحیه عباس آباد (معدن بزرگ) جزو کانسارهای مرتبط با این گونه توده های ولکانیکی می باشد. پتانسیل اقتصادی در سنگهای غیر ولکانیکی منطقه مطالعه شده عبارتند از: کانسارهای کرومیتی ناحیه گفت، کانی سازی آزبست و هونتیت و سنگهای ساختمانی.