بررسي پترولوژيکي توده هاي نفوذي سنوزوئيک در غرب درياچه نمک (شمال غرب آران)

كوههاي اناربنه در حدود 40 كيلومتري جنوب – جنوب شرق قم، واقع در استان اصفهان، بخشي از كمربند ماگمايي سنوزوئيك ايران مركزي (اروميه-دختر)، را تشكيل مي دهد. در اين منطقه توده هاي پلوتونيكي به درون سنگهاي ولكانيكي ميزبان به سن ائوسن نفوذ كرده اند، بنابراين داراي سني بعد از ائوسن مي باشند. گسلهاي اصلي و فرعي متعددي، محدوده مورد نظر را در بر گرفته كه عامل اصلي تشكيل ساختار زمين شناسي اين منطقه نيز مي باشند و علاوه بر تاثير در جايگيري توده هاي نفوذي مذكور ، در ايجاد آلتراسيون در اين منطقه، نقش به سزايي ايفا نموده اند. مطالعات پتروگرافي نشان مي دهند كه تركيب توده هاي نفوذي عمدتا اپي ديوريت، گابرو، گابروي كوارتز دار، ديوريت، لويكوديوريت، ديوريت كوارتز دار، گرانوديوريت، گرانيت و توناليت مي باشند. دايكهاي موجود از نوع آندزيتي-بازالتي و آپليتي ، بوده كه توده گرانيتوئيدي را قطع نموده اند. بنابراين، داراي سني جوانتر از توده نفوذي مي باشند. امتداد دايكها، از سيستم درزه و گسلهاي منطقه تبعيت مي كند. در بخشهايي از منطقه مورد مطالعه، در مرحله پنوماتوليتيك، تحت تاثير گازهاي داغ حاوي بور، فلوئور و كلر، ساختمان اتمي برخي از كانيها، از جمله پلاژيوكلازها، آمفيبول و اسفن از هم پاشيده شده و به تورمالين تبديل شده اند. در مرحله هيدروترمال نيز، با تاثير محلولهاي داغ بر سنگها، آلتراسيون هيدروترمال رخ داده است. در اين مرحله، پيروكسن ها اوراليتي و آمفيبول ها به بيوتيت و سپس كلريت تبديل شده اند. پلاژيوكلازها معمولا سريسيتي و گاه سوسوريتي شده و آلكالي فلدسپاتها نيز به كانيهاي رسي تبديل شده اند. در اين مرحله، اسفن، اپيدوت، كلريت، كلسيت، كوارتز، آلبيت، پره نيت، اكتينوليت - ترموليت و اوپاك تشكيل شده است. نتيجه آناليز مايكروپروب از كاني آمفيبول دايك آندزيتي منطقه، گوياي آمفيبول هاي كلسيم دار از سري اكتينوليت - ترموليت و از نوع اكتينوليت مي باشد. نوع كاني اوپاك موجود در اين سنگها نيز، مگنتيت مي باشد. آمفيبول به عنوان تنها كاني مافيك آبدار اين سنگها مي باشد. تطابق واضحي از نظر كاني شناسي، بين انكلاوهاي ميكروگرانولار مافيك موجود در برخي از اين سنگها خصوصا در گرانوديوريتها با سنگ ميزبانشان مي باشد. با توجه به شواهد صحرايي و بررسيهاي ميكروسكوپي، مي توان گفت كه توده نفوذي در برخورد با آندزيتها و ولكانيكهاي ميزبان، اين سنگها را در خود هضم و متحول نموده است. با توجه به دياگرامهاي مختلف، سنگهاي توده نفوذي منطقه در محدوده سنگهاي كالكوآلكالن قاره اي از نوع گرانيتوئيدهاي كوهزايي قرار مي گيرد. بررسي هاي ژئوشيميايي، ماگماي تشكيل دهنده توده نفوذي را ساب آلكالن و از نوع كالكوآلكالن معرفي مي نمايد. همچنين، اين ماگما داراي منشاء آذرين و از نوع I، مي باشد. از لحاظ تكتونيكي، جايگيري توده نفوذي مورد مطالعه را مي توان در امتداد گسلهاي بزرگ و در امتداد زون اروميه–دختر دانست. محيط تكتونيكي تشكيل اين سنگها، از نوع قوسهاي آتشفشاني مي باشد.